Η οικογένεια Βενιζέλου καταφεύγει στην ελεύθερη Ελλάδα, μετά το ξέσπασμα της μεγάλης Κρητικής Επανάστασης (1866-1869), με κορυφαίο γεγονός το ολοκαύτωμα της Μονής Αρκαδίου. Αρχικά διαμένουν στα Κύθηρα και στη συνέχεια για 6 χρόνια εγκαθίστανται στη Σύρο, όπου ο Ελευθέριος εγγράφεται στο δημοτικό σχολείο.